Trong thế giới bóng đá, mỗi hành vi trên sân đều được điều chỉnh bằng luật rõ ràng. Trong đó, ném biên – một tình huống tưởng như đơn giản lại có ý nghĩa không nhỏ về mặt chiến thuật. Từ lâu, ném biên là một phần không thể thiếu trong trận đấu để đảm bảo cân bằng tỷ lệ bóng đá hôm nay. Tuy nhiên, theo thời gian, Luật Bóng đá Quốc tế (Laws of the Game) do IFAB ban hành đã có những điều chỉnh nhất định nhằm phù hợp với nhịp độ và tính cạnh tranh ngày càng cao của bóng đá chuyên nghiệp hiện đại.
Trong bài viết kiến thức bóng đá này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết luật ném biên mới nhất, bao gồm cả các quy định cơ bản, những sửa đổi đáng chú ý, và vai trò chiến thuật của tình huống này trên sân cỏ.
Khái quát về tình huống ném biên
Ném biên là hình thức đưa bóng trở lại cuộc chơi sau khi bóng hoàn toàn vượt ra khỏi đường biên dọc. Đội được quyền ném biên là đội không chạm bóng cuối cùng trước khi bóng ra ngoài. Tình huống ném biên được thực hiện bằng tay, từ ngoài đường biên, theo đúng vị trí nơi bóng rời sân.
Đây là một trong những tình huống tái khởi động thường xuyên nhất trong trận đấu, tuy nhiên nhận định bóng đá hôm nay nếu thực hiện không đúng kỹ thuật hoặc sai luật, đội ném có thể bị mất quyền kiểm soát bóng một cách dễ dàng.
Luật ném biên mới nhất theo quy định của IFAB
Theo Luật thi đấu bóng đá 2024–2025 được IFAB cập nhật gần đây, các quy định về ném biên vẫn giữ nguyên những nguyên tắc cốt lõi, nhưng đồng thời cũng có những điều chỉnh nhỏ nhưng quan trọng nhằm tăng tốc độ trận đấu và giảm thời gian chết.
Cụ thể, cầu thủ thực hiện ném biên phải đảm bảo những yêu cầu sau:
1. Cả hai chân phải chạm đất khi thực hiện cú ném, và phải đứng hoặc chạm một phần lên đường biên hoặc ngoài sân, không được đứng hẳn trong sân.
2. Bóng phải được ném từ sau đầu và bằng hai tay, với lực ném đi từ sau ra trước, theo tư thế tự nhiên. Cầu thủ không được lật bóng kiểu “ném bóng rổ” hay dùng một tay.
3. Không được tự nhận bóng ngay sau khi ném biên, trừ khi bóng chạm người khác trước.
4. Đối thủ phải đứng cách người ném ít nhất 2 mét, nếu không sẽ bị cảnh cáo.
Một điểm đáng chú ý là bóng không thể trực tiếp vào khung thành từ một quả ném biên. Nếu bóng bay thẳng vào lưới đối phương mà không chạm ai, bàn thắng sẽ không được công nhận, và đội đối phương sẽ được phát bóng lên. Tương tự, nếu bóng bay thẳng vào lưới nhà, đội đối phương sẽ được hưởng quả phạt góc.
Những điều chỉnh đáng chú ý gần đây
Tuy luật cơ bản không thay đổi lớn, nhưng trong vài năm trở lại đây, IFAB và FIFA đã nghiên cứu khả năng cải tiến tình huống ném biên để tăng tính chiến thuật và giảm tình trạng “câu giờ”.
Một trong những ý tưởng được FIFA thử nghiệm là cho phép cầu thủ dùng chân để đá bóng vào từ biên thay vì ném bằng tay – như trong các tình huống đá phạt góc. Ý tưởng này từng được thử nghiệm tại một số giải trẻ và giao hữu nhưng chưa được áp dụng chính thức tại các giải đấu chuyên nghiệp. Nếu được thông qua, đây sẽ là một thay đổi mang tính cách mạng.
Ngoài ra, FIFA cũng đặc biệt giám sát hành vi kéo dài thời gian khi ném biên. Theo luật hiện hành, nếu cầu thủ cố tình câu giờ quá mức, trọng tài có thể rút thẻ vàng. Trong các giải đấu lớn, ban tổ chức thường bố trí bóng thay thế sẵn tại đường biên, cùng với trợ lý hỗ trợ bóng (ball boys) để đảm bảo bóng vào cuộc nhanh chóng.
Lỗi thường gặp và những hình phạt đi kèm trong luật ném biên
Vi phạm trong ném biên tuy không phổ biến như các lỗi trong thi đấu, nhưng nếu mắc phải có thể gây hậu quả nghiêm trọng khi mất bóng ngay gần phần sân nhà. Một số lỗi phổ biến bao gồm:
-
Bước hoàn toàn vào trong sân trước khi ném
-
Chỉ dùng một tay hoặc không đưa bóng qua đầu
-
Không giữ hai chân chạm đất
-
Ném biên sai vị trí
Trong những trường hợp trên, trọng tài sẽ cho đội đối phương được hưởng ném biên lại tại cùng vị trí. Nếu hành vi vi phạm mang tính lặp lại hoặc câu giờ, cầu thủ có thể nhận thẻ phạt.
Xem thêm: Cách tạo khoảng trống trong bóng đá và mục đích để làm gì?
Xem thêm: Balanced trong bóng đá là gì? Đặc điểm của lối chơi ra sao
Ném biên tưởng chừng là một tình huống phụ, nhưng thực tế lại mang ý nghĩa không nhỏ trong bóng đá hiện đại. Việc nắm vững luật ném biên mới nhất không chỉ giúp cầu thủ chuyên nghiệp thi đấu an toàn, mà còn mở ra nhiều phương án chiến thuật đa dạng cho huấn luyện viên. Khi bóng đá ngày càng đi vào chi tiết, mỗi cú ném biên chính xác cũng có thể là khởi đầu cho một bàn thắng.
